Άγχος αποχωρισμού: Τι είναι & πώς να το ελαχιστοποιήσετε

2023-09-01 10:37

Γράφει: Μαίρη Κάντα

Το χαμόγελο του παιδιού σας μετατρέπεται γρήγορα σε δάκρυα, μόλις απομακρυνθείτε από κοντά του; Βιώνει άγχος αποχωρισμού, όπως πολλά παιδιά, όταν αποχωρίζονται έστω και ελάχιστα, την μητέρα τους κυρίως ή τον πατέρα τους. Είναι ένα φυσιολογικό και σύνηθες φαινόμενο που παρατηρείται στον δέκατο μήνα και δύναται να διαρκέσει έως τα τέσσερα πρώτα έτη της ζωής τους. Αναγνωρίστε τα σημάδια και ακολουθήστε μερικά tips για να το ελαχιστοποιήσετε.

Ποιες είναι οι ενδείξεις του άγχους αποχωρισμού

Οι ενδείξεις του άγχους αποχωρισμού στα παιδιά νηπιακής ηλικίας μπορούν εύκολα να γίνουν αντιληπτές από εσάς και είναι οι ακόλουθες:

  1. Φοβάται τους ξένους. Παρατηρήστε τις κινήσεις του παιδιού, όταν βρίσκεται κοντά του και του μιλά ένα γνωστό σας άτομο. Εάν αυτό αισθανθεί άγχος αποχωρισμού, τότε θα γυρίσει τρομαγμένο απότομα το κεφάλι του ή θα χωθεί στην αγκαλιά σας.
  2. Έντονη ανησυχία και κλάμα. Δεν μπορείτε να πάτε ούτε για λίγα λεπτά σε άλλο δωμάτιο του σπιτιού γιατί το παιδί αναστατώνεται και κλαίει; Είναι μία από τις εκδηλώσεις του άγχους αποχωρισμού. Δεν μπορεί να καταλάβει ακόμα πως θα επιστρέψετε σύντομα από το διπλανό δωμάτιο και ανησυχεί.
  3. Αρνείται να πάει οπουδήποτε, εάν δεν είστε και εσείς μαζί του. Για παράδειγμα, εάν παρουσιάζει άγχος αποχωρισμού, δεν θέλει να μείνει στο βρεφονηπιακό σταθμό, να πάει στην παιδική χαρά με τον παππού ή την γιαγιά ή να παίξει στο υπνοδωμάτιο του, χωρίς την δική σας παρουσία.
  4. Το άγχος αποχωρισμού είναι ορατό στα παιδιά και την ώρα του ύπνου. Θα καταλάβετε πως το παιδί σας είναι αγχωμένο όταν δεν θέλει να κοιμηθεί μόνο του. Φοβάται πως θα εξαφανιστείτε, γι΄αυτό μπορεί να ξυπνήσει στη μέση της νύχτας και να σας αναζητήσει.
  5. Βλέπει συχνά εφιάλτες που έχουν σχέση με τον αποχωρισμό του από εσάς.
  6. Ξεσπάσματα θυμού.
Πώς μειώνεται το άγχος του αποχωρισμού;

Για να μειώσετε το άγχος του αποχωρισμού που βιώνει το παιδί σας πρέπει να παραμείνετε ψύχραιμοι. Είναι προτιμότερο να μην σχολιάζετε αρνητικά οποιαδήποτε αντίδραση του. Μπορείτε να κάνετε τα εξής:

  1. Δείξτε στο παιδί πως υπάρχουν και άλλα άτομα που το αγαπούν, ώστε να αγχώνεται λιγότερο, όταν εσείς λείπετε. Επιτρέψτε στον σύζυγο να έχει πιο ενεργό ρόλο στην φροντίδα του και προτρέψτε τον να παίζει περισσότερο μαζί του. Το ίδιο κάντε και με την γιαγιά ή την babysitter.
  2. Κάντε εξάσκηση:  Το παιδί δεν θα έχει άγχος αποχωρισμού, μόλις συνηθίσει την απουσία σας. Στην αρχή, αφήστε το να μείνει για λίγη ώρα μαζί με κάποιο γνωστό σας και εσείς απομακρυνθείτε από το σπίτι. Προοδευτικά παρατείνετε την ώρα παραμονής του παιδιού με τον άλλο ενήλικα.
  3. Παροτρύνετε το  να μείνει μόνο στο δωμάτιο την στιγμή που εσείς θα απασχολείστε με κάτι άλλο: Εάν το καταφέρει επιτυχώς, επιβραβεύστε το. Σταδιακά φροντίστε να βρίσκεται περισσότερες φορές εκεί, χωρίς εσάς για να γίνει ανεξάρτητο.
  4. Συζητήστε μαζί του και μάθετε πώς νιώθει: Ρωτήστε το τι συνέβη όταν έμεινε μόνο του, τι αισθάνθηκε και τι θα ήθελε να κάνει για να νιώσει καλύτερα. Αυτό θα το βοηθήσει στο να ελαχιστοποιήσει το άγχος του.
  5. Πείτε αντίο κάθε φορά που φεύγετε: Ενημερώστε το παιδί για την αιτία της απουσίας σας μα και πόσο αυτή θα διαρκέσει. Χρησιμοποιήστε φράσεις που θα καταλάβει, όπως «θα γυρίσω λίγο πριν το βραδινό σου μπάνιο». Έπειτα αποχαιρετήστε το με ένα γρήγορο φιλί ή με μία αγκαλιά.
  6. Δείξτε αποφασιστικότητα: Δεν είναι καλή ιδέα να επιστρέψετε πίσω επειδή εκείνο ξεκίνησε να κλαίει, ούτε να αλλάξετε το πρόγραμμά σας. Δεν το βοηθάτε στο να αντιμετωπίσει το άγχος αποχωρισμού.
  7. Δώστε του ένα αντικείμενο που αγαπά: Μπορεί να είναι ένα παιχνίδι ή μία κουβέρτα που θα το βοηθήσει να ηρεμήσει, όταν βρίσκεται μαζί με την babysitter ή όταν είναι στο βρεφονηπιακό σταθμό.
  8. Προετοιμάστε το για την σχολική περίοδο: Εάν θα πάει για πρώτη φορά στο νηπιαγωγείο ή στο δημοτικό, παρουσιάστε αυτή την αλλαγή με όμορφο τρόπο, ώστε να μη αντιμετωπίσει άγχος. Περιγράψτε του δικές σας χαρούμενες αναμνήσεις από το σχολείο, για τα νέα παιδιά που θα γνωρίσει κλπ.
  9. Απευθυνθείτε σε ένα παιδοψυχολόγο, εάν το άγχος αποχωρισμού παραμένει για αρκετούς μήνες και το παιδί παραπονιέται για σωματικές ενοχλήσεις προκειμένου να μη φύγετε από κοντά του ή να μη πάει στο σχολείο.