Γιάννης Καστρίτης: « Η δημιουργία είναι από μόνη της μία μεγάλη ανταμοιβή»
Επιμέλεια: Μαίρη Κάντα
Ο Γιάννης Καστρίτης παιδοψυχίατρος και συγγραφέας του μυθιστορήματος «Αθήνα 2222» (εκδόσεις «24 Γράμματα») μίλησε στο best-news.gr για την υπόθεση του πρώτου του βιβλίου και για την συγγραφή. Για αυτή, συγκεκριμένα ανέφερε τα εξής: «Παλιότερα δεν έπαιρνα τελείως στα σοβαρά τη διαδικασία της συγγραφής, την αντιμετώπιζα σαν παιχνίδι. Στην πορεία, όμως, έγινε για μένα μια ανάγκη κι ένα πεδίο άσκησης της ελευθερίας της φαντασίας».
-
Πότε μπήκε η συγγραφή στην ζωή σας και τι είναι αυτό που σας προσφέρει;
Ξεκίνησα να γράφω από την παιδική μου ηλικία αλλά πιο συστηματικά γράφω εδώ και πέντε περίπου χρόνια, από τότε που πήρα τον τίτλο της ειδικότητας στην Παιδοψυχιατρική και έχω, κατά συνέπεια, περισσότερο ελεύθερο χρόνο. Νομίζω ότι παλιότερα δεν έπαιρνα τελείως στα σοβαρά τη διαδικασία της συγγραφής, την αντιμετώπιζα σαν παιχνίδι. Στην πορεία, όμως, έγινε για μένα μια ανάγκη κι ένα πεδίο άσκησης της ελευθερίας. Της ελευθερίας της φαντασίας συγκεκριμένα.
- ‘ Αθήνα 2222 μ.Χ.’ είναι ο τίτλος του πρώτου μυθιστορήματός σας. Θα μας πείτε λίγα λόγια για την υπόθεσή του;
Η δράση του μυθιστορήματος εκτυλίσσεται σε έναν κόσμο μετα-αποκαλυπτικό. Η ανθρωπότητα, σε δύο αιώνες από σήμερα και μετά από ραγδαίες αλλαγές, έχει χωριστεί σε κάστες σε όσες κατοικήσιμες περιοχές έχουν απομείνει στον πλανήτη. Στην Αθήνα συγκεκριμένα, από τη μία υπάρχουν οι νεοαριστοκράτες που ζουν σε «τεχνολογικούς παραδείσους» κι από την άλλη, στον Κάτω Κόσμο, ζει ο απλός κόσμος σε συνθήκες συγχρωτισμού και αποχαύνωσης. Οι δύο κόσμοι επικοινωνούν ελάχιστα μεταξύ τους αλλά δύο νέοι, προερχόμενοι από διαφορετικές κάστες, συναντιούνται και ζουν έναν απαγορευμένο έρωτα. Στην πορεία, για λόγους που έχουν να κάνουν και με την ανάδυση μιας τεχνητής Υπερνοημοσύνης, οι δύο φράξιες θα έρθουν αντιμέτωπες και οι δύο ήρωες θα αναγκαστούν να απαντήσουν σε εσωτερικά διλήμματα και να βρουν τον εαυτό τους.
- Πώς νιώσατε όταν γράψατε την τελευταία σελίδα του βιβλίου και πώς όταν ακούσατε ή διαβάσατε την πρώτη κριτική από κάποιο αναγνώστη;
Σίγουρα ένιωσα μεγάλη χαρά όταν ολοκλήρωσα το βιβλίο μετά από δύο χρόνια δουλειάς. Ανακούφιση επίσης γιατί οι ήρωες έπρεπε να πάρουν αποφάσεις απέναντι στα δύσκολα διλήμματα που τους έθετε μια πλοκή που εξελισσόταν συνεχώς. Όταν συζήτησα με τους πρώτους αναγνώστες, μου προξένησε έκπληξη ότι είχαν παρατηρήσει ορισμένες πτυχές της ιστορίας που μου είχαν διαφύγει ή τουλάχιστον δεν της είχα προσέξει συνειδητά. Μου άρεσε επίσης που το βιβλίο τους άγγιξε και στον καθένα είχε δημιουργήσει διαφορετικά συναισθήματα, γιατί πιστεύω πως αυτός είναι ένας από τους ευγενείς στόχους της συγγραφής.
-
Για ποιο λόγο θα θέλατε οι αναγνώστες να διαβάσουν το βιβλίο;
Το βιβλίο είναι μια πρόσκληση στον αναγνώστη να μεταφερθεί σε έναν κόσμο που δεν υπάρχει για να μπορέσει να στοχαστεί, όντας σε ασφαλή απόσταση, πάνω στην κοινωνία που ζούμε σήμερα αλλά και στο μέλλον της. Έκανα συνειδητή προσπάθεια για να αποφύγω τον διδακτισμό και τις έτοιμες απαντήσεις. Παρά τα σκοτεινά στοιχεία του φουτουριστικού περιβάλλοντος του Αθήνα 2222, ο καθένας θα βρει και τα συστατικά μιας δυνητικής «ευτοπίας».
-
Ο «Ερμής» προσπαθούσε να δημιουργήσει ένα βιντεοπαιχνίδι για να αφυπνίσει τους ανθρώπους. Αν μπορούσατε και εσείς να φτιάξετε ένα βιντεοπαιχνίδι, με ποιο σκοπό θα το δημιουργούσατε;
Αν μπορούσα να φτιάξω ένα βιντεοπαιχνίδι, θα έβαζα τους ανθρώπους να συνεργάζονται μεταξύ τους για να μπορούν να κερδίζουν μάχες και να ξεπερνάνε εμπόδια. Ακριβώς την αντίθετη διαδικασία από εκείνη των δημοφιλών παιχνιδιών τύπου Fortnite όπου όλοι πολεμούν εναντίον όλων.
-
Υπήρξε κάτι που σας δυσκόλεψε κατά την διαδικασία της συγγραφής;
Η μεγαλύτερη δυσκολία ήταν να περιφρουρήσω αρκετό προσωπικό χρόνο για να ολοκληρώσω το μυθιστόρημα σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα. Η καθημερινότητα στη δουλειά μου είναι πολύ απαιτητική δυστυχώς.
-
Αν γράφατε από την αρχή το μυθιστόρημα, θα αλλάζατε κάτι ή όχι;
Από την αρχή του μυθιστορήματος, πλανάται η απειλή της Τεχνητής Υπερνοημοσύνης χωρίς να κατονομάζεται. Νομίζω ότι, αν το ξαναέγραφα, θα την έκανα πιο απτή για τον αναγνώστη λίγο νωρίτερα.
-
Έχετε γράψει και αρκετά παραμύθια. Τα παιδιά ή οι ενήλικες είναι πιο αυστηροί αναγνώστες; Τι πιστεύετε;
Έχω την εντύπωση ότι οι ενήλικες είμαστε πιο αυστηροί, όντας προ πολλού εγκλωβισμένοι σε σχετικά άκαμπτα σχήματα σκέψης. Δουλεύω με παιδιά και βλέπω ότι πάντοτε κρατάνε ό,τι θέλουν να κρατήσουν τα ίδια από μια ιστορία, χωρίς να κρίνουν βιαστικά.
-
Οι αναγνώστες διαβάζουν βιβλία νέων συγγραφέων ή προτιμούν να διαβάσουν ένα βιβλίο κάποιου περισσότερο γνωστού συγγραφέα; Τι πιστεύετε;
Η αίσθησή μου είναι ότι οι περισσότεροι αναγνώστες προτιμούν να διαβάσουν κάποιον γνωστό συγγραφέα γιατί το να αφιερώσουν χρόνο σε έναν νέο συγγραφέα εμπεριέχει ένα ρίσκο. Δεν έχει μεσολαβήσει ακόμη η κριτική που θα βάλει τη «σφραγίδα» της για την αξία του.
-
Ποιο βιβλίο που έχετε διαβάσει, θα θέλατε να το είχατε γράψει εσείς;
Διάβασα πρόσφατα «Το φυλαχτό» του Roberto Bolaño και θαύμασα την ποιητική γλώσσα του. Είναι γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο και η πρωταγωνίστρια σχεδόν παραληρεί. Η συνοχή στην αφήγηση πολλές φορές απουσιάζει αλλά η γραφή είναι απολαυστική. Ομολογώ ότι ζήλεψα και θα ήθελα να έχω την τόλμη να δημοσιεύσω κάτι αντίστοιχο.
-
Τι θα συμβουλεύατε κάποιον που θέλει να ασχοληθεί με την συγγραφή;
Να προετοιμαστεί για μια απαιτητική δέσμευση και να μην το βάλει κάτω γιατί η δημιουργία είναι από μόνη της μια μεγάλη ανταμοιβή.