Σκύλος Rottweiler: Όλα όσα θα πρέπει να γνωρίζουμε
Επιμέλεια: Μαίρη Κάντα
Ένας σκύλος είναι η καλύτερη συντροφιά του ανθρώπου. Είναι δίπλα του πάντα με πίστη, αφοσίωση και ανιδιοτελή αγάπη. Το Rottweiler είναι μία από τις αρχαιότερες ράτσες σκύλων. Προέρχεται από μία μικρή πόλη της Νότιας Γερμανίας, το Rottweil, απ΄όπου πήρε και το όνομά του. Η πόλη ήταν ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα εμπορίου βοοειδών κατά τον μεσαίωνα. Έτσι αυτά τα σκυλιά χρησιμοποιήθηκαν για να προστατεύουν τους εμπόρους από τους ληστές. Το 1935 το rottweiler αναγνωρίστηκε επίσημα από το American Kennel Club και ένα χρόνο αργότερα, τα σκυλιά αυτής της ράτσας εκτέθηκαν στη Βρετανία σε διεθνείς διαγωνισμούς. Στα μέσα της δεκαετίας του 1990, η δημοτικότητα του Rottweiler εκτινάχθηκε στα ύψη.
Δύο τραγικά περιστατικά επίθεσης Rottweiler σε μικρά παιδιά, το τελευταίο διάστημα, έφεραν στο προσκήνιο την συγκεκριμένη ράτσα σκύλων. Το πρώτο περιστατικό συνέβη ανήμερα του Πάσχα στη Κομοτηνή, όταν δύο σκύλοι ράτσας Rottweiler επιτέθηκαν και δάγκωσαν μέχρι θανάτου ένα πεντάχρονο αγόρι. Ακόμα πριν λίγες μέρες, κινδύνευσε η ζωή ενός κοριτσιού 20 μηνών στη Κρήτη μετά από την επίθεση ενός Rottweiler. Τι συμβαίνει λοιπόν με τα Rottweiler; Είναι άραγε περισσότερο επιθετικά από τα υπόλοιπα σκυλιά;
Για να λυθούν όλες οι απορίες σχετικά με τα Rottweiler, το best-news.gr επικοινώνησε με τον κύριο Ευγένιο Σταυρόπουλο, εκτροφέα Rottweiler και εκπαιδευτή σκύλων και μας μίλησε για αυτή την ράτσα σκύλων. «Το Rottweiler είναι μια φυλή εργασίας, με καταγωγή την Γερμανία, για να συντροφεύει τον άνθρωπο σε καθημερινές του δραστηριότητες, κομμάτι αυτών είναι και οι ικανότητες του ως σκύλος φύλακας. Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Είναι μία φυλή γενικών καθηκόντων (ποιμενικό, σκύλος έλξης, ακόμα και κυνηγός). Το κύριο λοιπόν χαρακτηριστικό του είναι ότι είναι διαμορφωμένο σωματικά και ψυχικά ώστε να μπορεί να κάνει σχεδόν τα πάντα. Είναι εύπλαστο και προσαρμοστικό, με εξαιρετικού βαθμού διαδραστικότητα με το περιβάλλον. Είναι σκύλος τραχύς, ανθεκτικός, με ένστικτο φύλαξης όπως πολλές άλλες φυλές, αλλά όχι σκύλος μονόχνωτος και υπερβολικά ανεξάρτητος, όπως πολλοί ορεινοί ποιμενικοί σκύλοι. Είναι, επίσης, σκύλος με έντονο το αίσθημα της αγέλης και του ανθρώπου-συντρόφου/χειριστή.» είπε ο κ. Σταυρόπουλος, όταν του ζητήθηκαν τα χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης ράτσας.
Όταν ρωτήθηκε, με αφορμή τα πρόσφατα περιστατικά, αν θεωρεί πως η συγκεκριμένη ράτσα σκύλων είναι περισσότερο επικίνδυνη από κάποιες άλλες, απάντησε τα εξής: « Η απάντηση έχει δύο σκέλη που πρέπει να ξεκαθαριστούν: -Ένα Rottweiler σύμφωνα με το πρότυπο φυλής του (πρότυπο φυλής είναι ένα standart που περιγράφει γραπτώς τα πάντα, από την εμφάνιση με πολλές λεπτομέρειες μέχρι στοιχεία του χαρακτήρα και της υγείας του), δεν πρέπει να κάνει τέτοιες επιθέσεις προς μέλη της οικογένειας του ή μικρά παιδιά. Είναι ένας σκύλος σίγουρος για τον εαυτό του και ο σίγουρος για τον εαυτό του σκύλος, όπως και ο άνθρωπος, είναι στωικός και τραχύς μόνο αν προκληθεί από ξένο, όπου η φυσική δυσπιστία του (και όχι επιθετικότητα) προς αυτόν περιγράφεται επίσης στο πρότυπο. Τι θέλω να πω: Τα σκυλιά αυτά (στη Κοζάνη και στη Κρήτη) και μόνο με τις συμπεριφορές που επιδείξανε δεν είναι τυπικά Rottweiler, όπως δεν θα ήταν αν πχ ήταν άσπρου χρώματος. Είναι σκύλοι τύπου Rottweiler προϊόντα άστοχης, χωρίς πρόγραμμα και υποστήριξη στους ιδιοκτήτες, εκτροφής. Είναι σκυλιά που απλά μοιάζουν με ένα τυπικό Rottweiler όπως πρέπει να είναι, ψυχικά και μορφολογικά.
– Στο δεύτερο σκέλος απαντώντας περί φυλών, φυσικά όχι δεν είναι πιο επικίνδυνο ένα Rottweiler. Αυτό προκύπτει και από τα παγκόσμια στατιστικά όπου άλλες φυλές έχουν τα θλιβερά πρωτεία τέτοιων επιθέσεων, αλλά και από την κοινή λογική που λέει ότι ένα ζώο δεν είναι ποτέ κακό. Κακή συμπεριφορά υιοθετεί και εδραιώνει από τις συνθήκες, πόσο μάλλον δεν εξαρτάται από την ράτσα του, την οποία ειδικά αυτό δεν την γνωρίζει. Είναι ένα δυνατό ζώο με υπερπροσφορά στην χώρα μας τα τελευταία χρόνια από ανθρώπους ανίδεους να το εκθρέψουν και να το εκπαιδεύσουν και από την άλλη μεριά, ανθρώπους ανίδεους να το συντηρήσουν και να το κοινωνικοποιήσουν σωστά, ώστε να βγάλουν τα άπειρα θετικά του χαρακτήρα του. Είναι πιο συχνό το πρόβλημα, γιατί σαν φυλή είναι πολυπληθής, αν ήταν τόσο πολυπληθές το Μαστίνο Ναπολιτάνο θα είχαμε κάποια περιστατικά και με αυτό πχ ή με κάποιο άλλο».
Την δική του ερμηνεία για όσα έγιναν στη Κοζάνη και στη Κρήτη έδωσε ο κ. Σταυρόπουλος λέγοντας: «Όπως προείπα τα σκυλιά αυτά «τύπου Rottweiler» ήταν ανασφαλή με ισχυρό ένστικτο θήρευσης και σίγουρα μη κοινωνικοποιημένα με παιδιά. Δεν έγιναν αυτά γιατί ένας ισχυρός σκύλος φύλακας δούλεψε τα ένστικτα του σε ένα παιδί. Και το σημαντικότερο έγιναν γιατί παραμελήθηκαν τα παιδιά. Στη Κοζάνη, αν το παιδί αυτό έμπαινε στο χώρο των αλόγων ή των γουρουνιών σε μία φάρμα μόνο του θα είχαμε την ίδια κατάληξη. Στη Κρήτη δεν γνωρίζω ακριβώς τις συνθήκες αλλά σίγουρα είναι ένα σκυλί που δεν ήξερε να συνυπάρχει με ένα βρέφος.» Για το αν θα έπρεπε να θανατωθούν τα τέσσερα από τα έξι Rottweiler που κατασχέθηκαν στη Κοζάνη μετά το θάνατο του 5χρονου αγοριού, δήλωσε: «Δεν τα έχω δει προσωπικά. Μπορεί να ήταν απλησίαστα άγρια ζώα την στιγμή της κρίσης τους (λογικό). Ιδεολογικά μιλώντας σε μία χώρα που έχει απορρίψει την θανατική ποινή σε άνθρωπο και έχει αποδεχθεί την κάρτα με τα δικαιώματα των ζώων - και επίσης ξοδεύει πολλά λεφτά σε αστείους λόγους, θα έπρεπε να υπάρχουν έστω τέσσερα κλουβάκια κάπου να ζήσουν με ένα πιάτο φαί και οι πιο “κακοί και απόκληροι”».
«Ένας σκύλος επιτίθεται για συγκεκριμένους λόγους. Πάντα αυτοί οι λόγοι είναι σταθεροί και αλλάζουν ελάχιστα οι συνθήκες: α) Από φόβο - ανασφάλεια προς το περιβάλλον / μία κατάσταση. Επιτίθεται δηλαδή όντας περιορισμένος - μη μπορώντας να κάνει αλλιώς για να αμυνθεί. β) Όταν αντιληφθεί κάτι ως θήραμα. Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι οι επιθέσεις σε παιδιά έχουν βάση εκτός φυσικά της ελλιπούς ή ανύπαρκτης κοινωνικοποίησης με αυτά, την θήρευση τους, όχι την άμυνα. Το ένστικτο αυτό που οδηγεί στην λανθάνουσα συμπεριφορά είναι της θήρευσης (prey drive) και θα μπορούσε να επιδειχθεί από οποιαδήποτε φυλή σκύλου και ειδικά κυνηγούς μεγάλου θηράματος. γ) Όταν εισβάλλουν στην περιοχή του - αν μιλάμε για σκύλο φύλακα ανεξαρτήτου ράτσας, ακόμα και σκύλο μίας ράτσας που δεν είναι φύλαξης. Αυτό το ένστικτο που ωθεί τον σκύλο να δαγκώσει ονομάζεται «άμυνας» (defence drive). δ) Όταν υπάρχει στον χώρο ανταγωνιστικό ζώο (ανταγωνιστικό γίνεται από την συμπεριφορά του η τις συνθήκες) ίδιου φύλου, πχ ένα θηλυκό σε οίστρο θα προκαλέσει καυγά μεταξύ δυο αρσενικών. ε) Όταν υπάρχει λανθάνουσα κτητικότητα (αντικείμενα η φαγητό) το ζώο στρεσάρει υπερβολικά και δαγκώνει για να μην του αφαιρεθούν τα κεκτημένα του εκείνη την στιγμή. Αυτό το δάγκωμα είναι πάντα στιγμιαίο. στ) Όταν πονάει ή είναι υπό την επήρεια νάρκωσης-φαρμάκων-ασθενειών που επηρεάζουν τους νευρώνες (λύσσα-μόρβα κλπ)» δήλωσε ο κ. Σταυρόπουλος όταν ρωτήθηκε πότε ένας σκύλος μπορεί να γίνει επιθετικός.
Την επιθετικότητα σε ένα σκύλο μπορούν να προκαλέσουν και τα λάθη που κάνουμε οι άνθρωποι. «Λάθη στην ανατροφή, την κοινωνικοποίηση και την σχέση μας με το ζώο μπορούν να προκαλέσουν το πρόβλημα. Όχι απλά μπορούν αλλά στο 99% των περιπτώσεων αυτά είναι το πρόβλημα. Και το τελευταίο ανθρώπινο λάθος που οδηγεί σε όλα αυτά: Δεν αφήνουμε ποτέ παιδί κοντά σε οποιοδήποτε ζώο χωρίς στενή επιτήρηση» είπε ο κ. Σταυρόπουλος. Σύμφωνα με τον ίδιο, ένας σκύλος πρέπει να κοινωνικοποιηθεί από βρεφική ηλικία με μικρά παιδιά, ζώα και καταστάσεις που στο μέλλον θέλουμε να είναι ψύχραιμος σε αυτές. Ακόμα ένας σκύλος πρέπει πάντα και ανεξαρτήτου φυλής να εκπαιδευτεί σωστά. Να συζεί μαζί μας σωστά, με κανόνες που θα βοηθούν όχι μόνο στην αποφυγή τέτοιων ακραίων περιστατικών, αλλά θα κάνουν απλά την καθημερινότητά μας πιο εύκολη.
«Η εκπαίδευση ενός σκύλου είναι το Α και το Ω στην διαμόρφωση μίας καλής συμβίωσης. Ο σκύλος ξέρει να κάθεται, να ξαπλώνει, να περπατάει, και να ανταμείβεται μάλιστα για ότι επιλέξει να κάνει. Η εκπαίδευση του δείχνει απλά πώς λέγεται στην ανθρώπινη γλώσσα αυτό που κάνει, και πότε πρέπει να το κάνει. Συνδέει δύο είδη - τον σκύλο και τον άνθρωπο, με τους όρους ζωής του ανθρώπου. Χωρίς αυτήν ο σκύλος μας πάλι μαθαίνει τί είναι καλό να κάνει για αυτόν και ανταμείβεται μόνος του για ότι κάνει. Αυτό είναι σημαντικό να το θυμόμαστε, ο σκύλος πάντα μαθαίνει, το θέμα είναι τί. Η εκπαίδευση εδραιώνει τον ιδιοκτήτη σαν νο1 χειριστή των καταστάσεων και διαμορφώνει μία σχέση. Το “κάτσε” δεν είναι μόνο “κάτσε” είναι “εγώ σου λέω πότε να κάτσεις, και σε ανταμείβω για αυτό - ή σε επιπλήττω για κάτι άλλο. Είναι πολύ σημαντικό σε τέτοιες φυλές, αλλά και σε όλες τις φυλές για διαφορετικούς λόγους ίσως στην καθεμία.» ανέφερε ο κ. Σταυρόπουλος σχετικά με την εκπαίδευση ενός σκύλου.
Οι κανόνες συμβίωσης ξεκινούν σε ένα κουτάβι αμέσως μόλις έρθει στο καινούριο του σπίτι. Η εκπαίδευση σαν εκτέλεση εντολών μπορεί και είναι σωστότερο να ξεκινήσει σε ηλικία 5-7 μηνών. Τότε έχουμε ένα σκύλο δεκτικό σε όλα τα στάδια της και σχεδόν αδιαμόρφωτο από άλλους παράγοντες. Αργότερα διορθώνουμε πράγματα που ο σκύλος ήδη έχει μάθει. «Κατά την γνώμη μου είναι εντελώς απαραίτητη, ακόμα και σε συνθήκες ημιαστικών περιοχών και αγροκτημάτων» τόνισε ο κ. Ευγένιος Σταυρόπουλος.
Ποιοι μπορούν να υιοθετήσουν ένα Rottweiler; Είναι κατάλληλος σκύλος για μια οικογένεια με παιδιά; Ο κ. Σταυρόπουλος απάντησε πως μπορούν σχεδόν όλοι να υιοθετήσουν αυτή την ράτσα σκύλου. Το Rottweiler πρέπει να έχει μία αγέλη με κανόνες και δραστηριότητες. Είναι καθαρά σκύλος σύντροφος και δεν αποκλείεται η οικογένεια σε καμία περίπτωση. Ευθύνη του γονέα είναι όμως, σύμφωνα με τον ίδιο, να επιλέξει τι σκύλο “Rottweiler” θα βάλει στο σπίτι του μαζί με τα παιδιά του. Η αναζήτηση του φτηνού σκύλου από μία πηγή που ούτε η ίδια γνωρίζει τα βασικά να του πει, χωρίς μελέτη, χωρίς κοινωνικοποίηση και εκπαίδευση είναι ωρολογιακή βόμβα είτε είναι Rottweiler είτε Cocker Spaniel. Μεγαλόσωμοι σκύλοι με τα χαρακτηριστικά αυτά του Rottweiler είναι ότι καλύτερο για παιδιά κάθε ηλικίας, αντιμετωπίζονται σοβαρότερα από αυτά ως σύντροφοι, συμμετέχουν σε πολλές περισσότερες δραστηριότητες και προσφέρουν σιγουριά στα παιδιά.
Στη ερώτηση «τι θα πρέπει να προσέχουν οι γονείς, όταν το παιδί τους είναι στο ίδιο χώρο με ένα σκύλο», δήλωσε τα εξής: «Αν ο σκύλος είναι άγνωστος - φίλου η γνωστού δεν πρέπει ποτέ να εμπιστευόμαστε τις διαβεβαιώσεις του. Είναι τυχαίες και αναφέρονται σε μία άλλη συνθήκη, όχι στην σημερινή. Παρεμβάλλουμε τον εαυτό μας ανάμεσα στο παιδί και τον σκύλο και καλύτερα παρουσία δύο ατόμων. Χαλαρώνουμε αυτήν την στάση μόνο όταν ο σκύλος επιδείξει καθαρά πολύ χαρούμενη και παιχνιδιάρικη συμπεριφορά και έρθει σε επαφή με το παιδί ήρεμος. Πάντα πρέπει να προσέχουμε γιατί ειδικά τα μικρά παιδιά μπορεί να ενοχλήσουν πραγματικά και τον πιο ήρεμο σκύλο.»
Κάποιος που θέλει να αποκτήσει ένα Rottweiler θα πρέπει να ξέρει τι είναι αυτό που θέλει και γιατί, αλλά και να αναρωτηθεί αν μπορεί να το συντηρήσει σωστά. «Διαβάζουμε το πρότυπο της φυλής - άρθρα και συμβουλές αλλά κυρίως απευθυνόμαστε σε εκτροφείς της φυλής βλέπουμε ενήλικα ζώα και ακούμε τι θα μας πουν. Οι σοβαροί εκτροφείς συμμετέχουν σε εκθέσεις μορφολογίας και κάνουν εξετάσεις υγείας, εκπαιδεύουν η συνεργάζονται με εκπαιδευτές στενά. Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για να μην κάνουν και τα τρία αυτά τα απαραίτητα για την φυλή του Rottweiler. Περιπτώσεις που προβάλλουν δικαιολογίες για την μη πλήρη συμμετοχή τους σαν εκτροφεία σε όλα τα παραπάνω πρέπει να αποβάλλονται από την φυλή μας.» τόνισε ο εκτροφέας Rottweiler, κ. Σταυρόπουλος.
Όταν ερωτήθηκε τι χρειάζεται να κάνει ο ιδιοκτήτης ενός Rottweiler για να έχει ένα ευτυχισμένο σκύλο απάντησε: «Ότι χρειάζεται και οποιαδήποτε άλλη φυλή. Το Rottweiler δεν έχει καμία ιδιαιτερότητα, χρειάζεται συντροφιά, καλής ποιότητας διατροφή και ομαλή κοινωνικοποίηση. Χρειάζεται να βγαίνει βόλτα δυο φορές την ημέρα, να εκτονώνεται συχνά ελεύθερο, και να εκπαιδευτεί τουλάχιστον στην βασική εκπαίδευση. Η διαδραστικότητα του σκύλου με τον ιδιοκτήτη είναι σημαντική και συμβάλλει στην καλή συμβίωση. Ο σκύλος εργασίας χρειάζεται να εργάζεται σε οτιδήποτε εμάς μας αρέσει, για όλη την ζωή του. Είτε αυτό λέγεται βασικές εντολές είτε κάποιο άθλημα, είτε καθήκοντα φύλαξης, είτε απλά μεγάλες βόλτες στην ύπαιθρο, η επαφή αυτή είναι απολύτως απαραίτητη. Για να έχουμε έναν ευτυχισμένο σκύλο, τέλος, πρέπει να τον χαϊδεύουμε. Ίσως φαίνεται απλό αλλά τεράστιο ποσοστό σκύλων τέτοιων φυλών δεν έρχεται σε καμία σωματική επαφή ούτε με τους ιδιοκτήτες του.»
Θα έπρεπε να ανησυχήσει με τις επιθέσεις του τελευταίου διαστήματος, κάποιος που θέλει να υιοθετήσει ένα Rottweiler; Ο κ. Σταυρόπουλος απάντησε: «Να μην ανησυχεί καθόλου. Αν η πηγή του και οι προθέσεις του είναι καλές, θα γνωρίσει τον απόλυτο σκύλο σύντροφο. Εξάλλου αν αντιστοίχως παραδειγματιζόμασταν από τις αρετές τους και τα “καλά” περιστατικά θα έπρεπε να έχουμε όλοι ένα rottweiler"
Για το αν υπάρχουν καλοί και κακοί σκύλοι ή καλοί και κακοί ιδιοκτήτες σκύλων, ο κ. Ευγένιος Σταυρόπουλος ανέφερε τα εξής: «Δεν υπάρχει ποτέ κακό ζώο. Το ζώο είναι ά-λογο, δεν έχει δόλο, εκδίκηση, υστεροβουλία, δεν προσποιείται, δεν κάνει σχέδια για το μέλλον, ούτε αναπολεί το παρελθόν του. Υπάρχουν σκύλοι κατάλληλοι για κάποιους, και άλλοι κατάλληλοι για κάποιους άλλους. Αντιθέτως υπάρχουν πολλοί άνθρωποι ακατάλληλοι να διατηρούν σκύλο (οποιασδήποτε φυλής η ημίαιμο) και αυτό δεν είναι κακό. Χρειάζεται μια απλή συνειδητοποίηση των δυνατοτήτων μας. Είμαι κάθετα αντίθετος πχ στην ακραία κακοποίηση μικρόσωμων και “ακίνδυνων” φυλών που δεν βγαίνουν ποτέ βόλτα. Είναι το ίδιο πρόβλημα. Πρόβλημα του ανθρώπου.»
Τελειώνοντας, ο κ. Σταυρόπουλος πρόσθεσε: «Είναι σημαντικό καθήκον οποιουδήποτε γνωρίζει τον άριστο χαρακτήρα κα τις δυνατότητες της φυλής του Rottweiler να ενημερώνει για την αλήθεια σε τέτοιες περιπτώσεις, από όποιο πόστο. Να απομονώνει εμπράκτως την κακή εκτροφή σκύλων τύπου Rottweiler της γειτονιάς του, και τις περιπτώσεις διατήρησης επικίνδυνων για την ασφάλεια της γειτονιάς του ζώων, πριν συμβεί κάτι. Δυστυχώς, πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις, αυτοί που την πληρώνουν είναι αυτοί που φαίνονται. Κανένας κακός ιδιοκτήτης που πραγματοποίησε μία γέννα στην ταράτσα του σπιτιού του και πούλησε σε ηλικία 25 ημερών τα κουτάβια του δεν θα κατηγορηθεί, και είναι κατά τεράστιο ποσοστό υπεύθυνος. Άλλο τόσο αυτός που νόμιζε ότι ξέρει και έβαλε μαζί με τα μικρά παιδιά του ένα ζώο που δεν εκπαίδευσε, δεν κοινωνικοποίησε και δεν ενδιαφέρθηκε για τις ανάγκες του.»
· Ευχαριστώ πολύ τον κ. Ευγένιο Σταυρόπουλο για την πολύτιμη βοήθεια του.