Έλενα Αρτζανίδου: «Η συγγραφή είναι το καταφύγιο μου»

2025-10-02 18:04

Επιμέλεια: Μαίρη Κάντα

Η συγγραφέας Έλενα Αρτζανίδου, με αφορμή την κυκλοφορία του νέου της βιβλίου «Η γη έχει πυρετό» (εκδόσεις “Ψυχογιός”) μιλά στο best-news.gr για την πρόκληση που αντιμετώπισε κατά την συγγραφή του: την δυσκολία να χτίσει την ιστορία και να βρει την φωνή των ηρώων, κάτι που της συνέβη για πρώτη φορά. Επίσης, εξέφρασε τον προβληματισμό της για το μέλλον, αναφέροντας: «Για πρώτη φορά δεν έχω σχέδια, μόνο προβληματισμό για το που πηγαίνει η λογοτεχνία και για το αν πρέπει να συνεχίσω».

.«Η Γη έχει πυρετό» είναι το νέο σας βιβλίο. Θα μας πείτε λίγα λόγια για αυτό;

Αφορά τη μεγάλη, ραγδαία αλλαγή του κλίματος με επιπτώσεις τόσο στο λιώσιμο των πάγων, της ανόδου της θερμοκρασίας και φυσικά αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη δυσκολία της ζωή όλων των έμψυχων, αλλά και της οικονομίας. Η ιστορία μου διαδραματίζεται στη Γροιλανδία με την άφιξη μιας οικογένειας Ελλήνων μαζί με το γιο τους τον Οδυσσέα. Ο αναγνώστης και η αναγνώστρια θα έχει τη μοναδική ευκαιρία να δει την ομορφιά της φύσης σε όλο της το μεγαλείο. Μέχρι  που ένα κοπάδι ταράνδων πάει να περάσει μια παγωμένη λίμνη, ακούγεται ένα εκκωφαντικό κρααακ. Γιατί, ενώ βρίσκονται στην καρδιά του χειμώνα, οι πάγοι λιώνουν; Τι συμβαίνει; Μια ιστορία που μπορεί να είναι και αληθινή, αφού η θερμοκρασία της Γης ανεβαίνει, τα παγόβουνα λιώνουν, τα ζώα κινδυνεύουν και μαζί με αυτά και ο άνθρωπος… Μήπως τελικά η Γη έχει πυρετό; Το βιβλίο περιλαμβάνει πληροφοριακό υλικό σχετικά με την κλιματική αλλαγή, δραστηριότητες καθώς και επίλογο από την Ελένη Σβορώνου, υπεύθυνη περιβαλλοντικής εκπαίδευσης της WWF Hellas.

Η κλιματική αλλαγή είναι ένα περίπλοκο ζήτημα. Αντιμετωπίσατε προκλήσεις καθώς γράφατε το συγκεκριμένο βιβλίο για παιδιά;

Πολλές δυσκολίες, μεγάλο διάστημα έρευνας, ώρες αναζήτησης σε σύγχρονα ντοκιμαντέρ που αφορούν το φαινόμενο και όχι μόνο. Κυρίως όμως αντιμετώπισα, κάτι που μου συνέβη για πρώτη φορά, τη δυσκολία να χτίσω την ιστορία και να βρω την φωνή των ηρώων. Με ταλαιπώρησε η προσέγγιση και η τοποθέτηση στον χώρο εξέλιξης της ιστορίας. Με βασάνισε  πάρα πολύ να δημιουργήσω εκείνες τις ρεαλιστές συνθήκες της που με την ανάγνωση ο κάθε αναγνώστης να βρισκόταν, να βίωνε όσα και οι ήρωες. Έγραψα τέσσερις φορές από την αρχή την ιστορία, σε διάστημα μεγαλύτερο του ενός χρόνου, μέχρι που επιτέλους βρήκα την φωνή των ηρώων αλλά και τις συνθήκες εκείνες που θα μπορούσαν να φτάσουν κατευθείαν στον αναγνώστη/αναγνώστρια και να γίνουν δικές τους και κατανοητές.

Τι είναι για εσάς η συγγραφή;

Το καταφύγιο μου, η ευφορία της ψυχής και σίγουρα η επικοινωνία με μικρούς αναγνώστες και αναγνώστριες αλλά και ενήλικες

Η δουλειά σας ως νηπιαγωγός ήταν αυτή που σας ώθησε να στραφείτε κυρίως στο παιδικό βιβλίο; Συνέβαλε αυτή η εμπειρία στη δημιουργικότητα σας;

Από παιδί που θυμάμαι τον εαυτό μου έκανα ιστορίες του μυαλού καθημερινά. Ωστόσο μπορεί να με επηρέασε και το επάγγελμά μου, πολύ αργότερα, όταν άρχισα να καταγράφω τις ιστορίες μου αρχικά με το μολύβι στο χαρτί και αργότερα στην οθόνη.

Τι χαρακτηριστικά θα πρέπει να έχει ένα παιδικό βιβλίο ώστε να το αγαπήσει ο μικρός αναγνώστης;

Να του μιλά καθαρά και να το κοιτά κατευθείαν στα μάτια και στην ψυχή. Στιγμή να μην τον υποτιμά. Να συνομιλεί μαζί του με λόγο σημερινό και ιστορίες που τον απασχολούν και τις αναζητά.

Η εικονογράφηση είναι σημαντική σε ένα παιδικό βιβλίο, τι πιστεύετε;

Φυσικά, άλλωστε τις περισσότερες φορές γεννά μια νέα ανάγνωση τις ιστορίας. Η εικόνα μπορεί να σταθεί από μόνη της και να συνομιλήσει με το μικρό παιδί και όχι μόνο. Η εικόνα προκαλεί με το δικό της μοναδικό τρόπο όλες τις αισθήσεις. Είναι ένας μαγικός κόσμος με ή χωρίς χρώματα που διεγείρει τον εγκέφαλο και τρυπώνει στην ψυχή.

Συνήθως από πού εμπνέεστε για να γράψετε ένα βιβλίο;

Από μια ατάκα, μια εικόνα από την ζωή, αλλά και τα κοινωνικά θέματα, τα περιβαλλοντικά και πολλά ακόμα που απασχολούν τον πλανήτη και τον άνθρωπο.

Πώς νιώσατε την πρώτη φορά που ένας μικρός αναγνώστης ξεκίνησε να διαβάζει κάποιο βιβλίο σας;

Σίγουρα χαρά και συγκίνηση.

Διαβάζουν σήμερα τα παιδιά ή πλέον τα έχουν απορροφήσει οι οθόνες (tablet, smartphones); Τι πιστεύετε;

Είμαστε στην χειρότερη στιγμή στην χώρα μας, μιας και το αναγνωστικό κοινό κάθε ηλικίας έχει μειωθεί. Πολλά και πολλοί ευθύνονται και ο αγώνας εκδοτών, συγγραφέων, εικονογράφων, βιβλιοθηκών, βιβλιοπωλών, βιβλιόφιλων είναι μεγάλος. Η πολιτεία απέχει και κωφεύει.

Έχετε γράψει και βιβλία ενηλίκων. Κατά την γνώμη σας, ποιοι είναι πιο απαιτητικοί αναγνώστες: τα παιδιά ή οι ενήλικες;

Όλοι οι αναγνώστες που έχουν εξοικειωθεί με την ανάγνωση είναι απαιτητικοί, σίγουρα ο μικρός αναγνώστης, καθώς χτίζεται, είναι πιο εκλεκτικός και απαιτητικός.

Ξεχωρίζετε κάποιο από τα βιβλία που έχετε γράψει λίγο περισσότερο; Και αν ναι, γιατί;

Όλα τους τα αγαπώ, σίγουρα όμως τα βιβλία, “Θα έδινα τα πάντα”, “Η Φλο στον δρόμο”, “Η Ξένη στον Ρήνο”, των εκδόσεων “Ψυχογιός”, αλλά και το τελευταίο, την ιστορική νουβέλα των εκδόσεων “Σύγχρονοι Ορίζοντες”, “Παναγία του Βλαντίμιρ. Από το Νοβοροσίσκ στον Πόντο και ξυπόλητοι στη Μακεδονία”, τα έχω μια μεγαλύτερη αδυναμία γιατί έχουν μια πολύ δυνατή φωνή, γενούν σκέψεις και δυναμώνουν την  ενσυναίσθηση ενώ αφυπνίζουν τη μνήμη και την ιστορία.

Πότε μία μέρα είναι όμορφη για εσάς;

Όταν υπάρχουν καλύτερες ειδήσεις, σπάνιο, όταν μαθαίνω κάτι δημιουργικό να έχουν προκαλέσει οι νέοι και οι νέες που δυστυχώς δεν είναι από τις πρώτες ειδήσεις και φυσικά σε προσωπικό επίπεδο, η υγεία των δικών μου και των φίλων.

Ποια είναι τα επόμενα σας σχέδια;

Για πρώτη φορά δεν έχω σχέδια, μόνο προβληματισμό για το που πηγαίνει η λογοτεχνία και για το αν πρέπει να συνεχίσω.

Μπορείτε να βρείτε το νέο βιβλίο της κ. Έλενας Αρτζανίδου "Η γη έχει πυρετό" εδώ

Ευχαριστώ πολύ.