Εργασιομανία: Τι είναι και πώς να την αντιμετωπίσεις
Γράφει: Μαίρη Κάντα
«Ζεις για να εργάζεσαι ή εργάζεσαι για να ζεις;» Αν και φαίνεται απλή η ερώτηση, δεν έχει πάντα μία ξεκάθαρη απάντηση. Προφανώς και η εργασία είναι αναγκαία για την επιβίωση, την κοινωνικοποίηση και την κοινωνική καταξίωση ενός ανθρώπου. Αλλά όταν αρχίζει η υπερβολή, εμφανίζεται το φαινόμενο της «εργασιομανίας» και οι αρνητικές συνέπειες στη ζωή του ανθρώπου. Στις επόμενες γραμμές του κειμένου θα εξηγηθεί πιο αναλυτικά ο όρος «εργασιομανία», θα παρουσιαστούν οι ενδείξεις καθώς και tips αντιμετώπισης.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΕΡΓΑΣΙΟΜΑΝΙΑ
Ο όρος «εργασιομανία» αναδύθηκε από τον Wayne Oates, Αμερικανό ψυχολόγο το 1971 για πρώτη φορά προκειμένου να περιγράψει μία κατάσταση κατά την οποία ένας άνθρωπος δουλεύει δίχως διακοπή ή δεν μπορεί να απομακρυνθεί από τη δουλειά του, με αποτέλεσμα να επηρεάζονται σημαντικά τα υπόλοιπα κομμάτια της καθημερινότητας του.
ΕΙΔΗ ΕΡΓΑΣΙΟΜΑΝΙΑΣ
Με πιο απλά λόγια, «εργασιομανής» είναι αυτός που δυσαρεστεί όταν έχει ελεύθερο χρόνο, δεν απολαμβάνει καθόλου την ξεκούραση και δεν μπορεί να ισορροπήσει μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής. Υπάρχουν διάφορα είδη εργασιομανίας ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του ατόμου. Τα κυριότερα είναι τα ακόλουθα:
• Καταναγκαστική Εργασιομανία: Ο καταναγκαστικός εργασιομανής δεν έχει υψηλή αυτοεκτίμηση και αισθάνεται ένα κενό που προσπαθεί να γεμίσει μέσα από τις υπερβολικά πολλές ώρες εργασίας.
• Προσανατολισμένη στην επιτυχία Εργασιομανία: Σε αυτό το είδος, το άτομο αγαπά πολύ την παραγωγικότητα και αισθάνεται ικανοποιημένος κάθε φορά που ολοκληρώνει επιτυχώς κάποιο project,
• Απαραίτητη Εργασιομανία: Σε αυτή την περίπτωση το άτομο πιστεύει πως για να γίνει σωστά η δουλειά, είναι αναγκαίο να εργάζεται υπερβολικά πολλές ώρες.
ΟΙ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΟΜΑΝΙΑΣ
Αναρωτιέσαι μήπως είσαι εργασιομανής; Είναι εύκολο να το καταλάβεις, εάν παρατηρήσεις προσεκτικά την σχέση που έχεις με την εργασία σου. Δηλαδή, αφιερώνεις πάντα υπερβολικό χρόνο για την δουλειά, ακόμα και αν δεν χρειάζεται να παραδώσεις κάποιο project άμεσα; Μισείς τις αργίες γιατί δεν μπορείς να εργαστείς ή εργάζεσαι κανονικά ακόμα και τα Σαββατοκύριακα και τις μέρες των γιορτών; Έχεις αρνηθεί να συναντηθείς με φίλους για καφέ ή να παραβρεθείς σε μία οικογενειακή συγκέντρωση εξαιτίας της εργασίας σου; Αν απάντησες καταφατικά σε ένα ή και σε περισσότερα από τα παραπάνω ερωτήματα, σημαίνει πως βιώνεις το πρόβλημα της εργασιομανίας.
Άλλη μία ένδειξη της εργασιομανίας είναι η χρήση της εργασίας για να αποφευχθεί μία δυσάρεστη κατάσταση ή ένα συναίσθημα. Παραδείγματος χάρη, κάποιοι εργαζόμενοι μπορεί να επιλέγουν να παραμείνουν στο γραφείο ακόμα και μετά την ολοκλήρωση του ωραρίου τους, για να αποφύγουν να επιστρέψουν στο σπίτι, όπου θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουν την μοναξιά ή κάποια έντονη διαμάχη με ένα συγγενικό πρόσωπο. Ή κάποιος άλλος μπορεί να δουλεύει πολλές ώρες για να μη αναμετρηθεί με κάποιο δυσάρεστο γεγονός εκτός δουλειάς, πένθος ή διαζύγιο.
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΟΜΑΝΙΑΣ
Οι επιπτώσεις της εργασιομανίας είναι πολλές και επηρεάζουν τόσο τη ψυχική όσο και την σωματική υγεία του ατόμου. Πιο συγκεκριμένα, είναι δυνατόν να επηρεαστούν αρνητικά οι προσωπικές σχέσεις του εργασιομανή και να οδηγηθεί σε απομόνωση. Και αυτό γιατί η εργασιομανία δεν επιτρέπει στο άτομο να ισορροπεί σωστά ανάμεσα στη προσωπική και στη επαγγελματική του ζωή.
Έπειτα, οι υπερβολικά πολλές ώρες εργασίας αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης χρόνιου στρες και κατάθλιψης. Εξαιτίας της πολύωρης εργασίας, το άτομο νιώθει έντονη κούραση που μειώνει την απόδοσή του και σταδιακά μπορεί να καταλήξει σε επαγγελματικά εξουθένωση. Ακόμα, το έντονο άγχος προκαλεί διάφορα σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως διαταραχές ύπνου, αποδυνάμωση του ανοσοποιητικού συστήματος, καρδιακές παθήσεις και υψηλή αρτηριακή πίεση.
ΕΡΓΑΣΙΟΜΑΝΙΑ: ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
Η εργασιομανία είναι δυνατόν να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, αρκεί να αναγνωρίσεις το πρόβλημα και να θελήσεις να το επιλύσεις. Για να συμβεί αυτό, πρέπει να θέσεις άμεσα όρια. Δηλαδή, απομακρύνσου από το γραφείο μόλις ολοκληρωθεί το ωράριο εργασίας, χωρίς να πάρεις τίποτα που να σχετίζεται με την δουλειά στο σπίτι σου.
Φτάνοντας στη οικία σου, φρόντισε να αποσυνδεθείς εντελώς από την εργασία. Ανακάλυψε χόμπι που θα σε διασκεδάζουν και θα σε βοηθούν να ξεχνάς την εργασία. Ξεκίνα μαθήματα φωνητικής, θεάτρου, ζωγραφικής, γλυπτικής, χορού, πήγαινε στο γυμναστήριο ή άρχισε να παίζεις ένα ομαδικό άθλημα. Είναι σημαντικό οποιαδήποτε δραστηριότητα και αν επιλέξεις, να πραγματοποιείται εβδομαδιαίως.
Θέσε, ακόμα, τουλάχιστον μία ημέρα την εβδομάδα όπου θα ξεκουράζεσαι. Αφιέρωσε αυτή την μέρα σε σένα και στα αγαπημένα σου πρόσωπα. Έτσι, φρόντισε να κοιμηθείς όσες ώρες χρειάζεται, δίχως να νιώθεις ενοχές, να δεις μια ταινία στο Netflix, να πας στο θέατρο ή για φαγητό με την παρέα ή την οικογένειά σου.
Τέλος, αν νιώθεις πως χρειάζεσαι περισσότερη βοήθεια, μη διστάσεις να την ζητήσεις από κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας. Θυμήσου, η εργασία είναι σημαντική, αλλά η ψυχική και σωματική σου υγεία, είναι σημαντικότερη από αυτή.